پارشال فلوم
پارشال در سال ۱۹۲۲ وسیلهای برای اندازهگیری ساخته است که به کمک آن میتوان مقدار دبی عبوری از یک کانال یا نهر آب را به دست آورد.
طرح خاص این مجرا که پارشال فلوم نامیده شد، طوری است که دبی آب عبوری از آن تابعی از ارتفاع آب در فاصله مشخصی از ورودی تا گلوگاه دستگاه است.
با توجه به اینکه اندازهگیری دبی بر مبنای ارتفاع صورت میگیرد، لذا بایستی در تعیین آن دقت کافی شود.
بهطورکلی برای اندازهگیری دبی در ابتدای کلیه تصفیهخانهها معمولا از این سازه استفاده میکنند. همچنین برای اندازهگیری دبی آب در مزرعه نیز سازه پارشال فلوم کاربردی است.
چگونگی ظاهر و نحوه عملکرد پارشال فلومها به این صورت است که در این سازه آب از روی یک قسمت مسطح و پهن که بهتدریج تنگ شده است و از میان یک قسمت گلویی باریک و شیبدار بهطرف پایین و سپس از روی کفی شیبدار بهطرف بالا که بهتدریج عریض میشود، عبور میکند.
این سازه برای محاسبه دبی در جریانهای زیربحرانی و در کانالهای باز استفاده میشود و با توجه به محلی که مورد استفاده قرار میگیرد و کاربرد آن در اندازههای مختلفی ساخته میشود.
عملکرد موفق پارشال فلوم بهطور قابل توجهی به انتخاب مناسب اندازه و نصب صحیح فلوم وابسته است. در صورت امکان، باید به نحوی عمل شود که همواره ارتفاع آزاد وجود داشته باشد و همچنین بهتر است کوچکترین فلومی که با شرایط جریان کانال نیز هماهنگی داشته باشد، انتخاب گردد.
پارشال فلوم باید فقط در قسمت مستقیم نهرها که جریان در آنجا نسبتا آرام و یکنواخت است قرار گیرد.
جنس پارشال فلوم ها میتواند از چوب، بتون، بلوکهای بتونی، آجر، یا در اندازههای کوچک از ورقههای فلزی باشد.
سه بخش مهم یک پارشال فلوم
یک پارشال فلوم از اجزای زیر تشکیل شده است:
۱- قسمت ورودی که بهصورت همگرا است و خود شامل دو قسمت است. یک بخش دارای کف شیبدار به سمت بالا و بخش دیگر آن دارای کف تراز است.
۲- قسمت گلوگاه دارای دیواره موازی و کف شیبدار به سمت پایین است.
معمولاً پارشال فلوم ها بر اساس عرض گلوگاه شناسایی میشوند و پارشال فلوم یک اینچ دارای عرض گلوگاه یک اینچ است.
پارشال فلوم ها بسته به مقدار جریان آب در کانال از یک اینچ تا بیش از ۸ فوت در نوسان هستند.
۳- قسمت خروجی با مقطع واگرا و کف شیبدار به بالا است.
با توجه به شکل پارشال فلوم، جریان ابتدا وارد قسمت تنگشدگی (گلوگاه) فلوم شده و دچار محدودیت میشود.
این محدودیت سبب میشود تا جریان از حالت آرام و زیربحرانی به جریان فوق بحرانی تبدیل گردد.
عرض گلوگاه ثابت و سطح آن شیبدار است اما با خارج شدن جریان از بخش گلوگاه سطح جریان بالا آمده و گسترش پیدا میکند.
محاسبات، نصب و نحوه قرارگیری پارشال فلوم ها باید به شکلی باشد تا جریان با عمق بحرانی خود از قسمت گلوگاه فلوم ها عبور کند تا بتوان دبی را اندازهگیری کرد.